Nhãn là loại cây ăn quả được trồng nhiều trên đất nước ta, có giá trị kinh tế cao. Cùi quả nhãn có giá trị dinh dưỡng rất cao. Quả có thể được ăn tươi hoặc sấy khô làm thuốc hoặc chế biến thành nước giải khát. Dưới đây là một số giống nhãn nổi tiếng nhất được trồng ở nước ta.
Nhãn tiêu da bò
Nhãn tiêu da bò có nguồn gốc từ Huế, được nhân giống và trồng ở các tỉnh phía Nam và là đặc sản của miền Tây. Cây nhãn tiêu da bò sinh trưởng khoẻ, chịu được hạn. Lá cây bóng láng trên bề mặt, đỉnh hơi nhọn, mép lá hơi gợn sóng. Quả nhãn tiêu da bò có khối lượng quả khoảng 8 – 9 gam, có cùi dày và dai, màu trắng đục, tỷ lệ cùi 65%, ăn ngọt và ít thơm. Vỏ quả có màu vàng da bò nên người ta gọi là nhãn tiêu da bò.
Nhãn tiêu da bò có giá bán buôn khoảng 10.000 đồng đến 14.000 đồng.
Nhãn cùi
Nhãn cùi là loại cây sinh trưởng khoẻ, lá có màu xanh đậm, mép lá quăn nhiều. Quả nhãn cùi có hình cầu hơi dẹt, vỏ có màu nâu vàng, khối lượng quả 7 – 11 gam, tỷ lệ cùi 57 – 58%, độ ngọt và độ thơm kém nhãn lồng và nhãn đường phèn. Loại nhãn này chủ yếu để sấy khô làm long nhãn xuất khẩu.
Thông thường, 8 – 10 tạ nhãn tươi có thể sấy khô được 7 – 8 kg long nhãn. Giá bán buôn là 85.000 – 200.000 đồng/kg, bán lẻ giá cao hơn 300.000-350.000 đồng/kg.
Nhãn xuồng cơm vàng
Nhãn xuồng cơm vàng được trồng ở phía Nam, cây sinh trưởng khoẻ, có khả năng chịu hạn. Lá cây láng bóng ở mặt lá, đỉnh lá tù, mép lá cong xuống dưới. Quả nhãn có khối lượng 17 – 18 gam, cùi màu trắng, trong, cùi dầy, dai và ráo nước, tỷ lệ cùi trên 60%, ăn ngọt và thơm, hạt không bị nứt, vỏ quả có màu vàng.
Giá bán buôn tại vườn khoảng 35.000 đồng 1 kg.
Nhãn lồng
Chắc hẳn ai cũng biết Hưng Yên là quê hương của nhãn lồng. Cây nhãn lồng có lá màu xanh đậm, lá dày và quăn ít ở mép lá. Quả nhãn lồng có cùi dày, hạt nhỏ, trọng lượng quả trung bình 11-12g. Cùi nhãn là phần ăn được chiếm 62-63% so với trọng lượng quả, có màu vàng hanh, ăn ngọt đậm, giòn và khá thơm.
Nhãn lồng Hưng Yên bán tại các vườn đã có giá 50.000 – 60.000 đồng/kg.
Nhãn miền thiết
Hiện nay ở Hưng Yên, nhãn Miền Thiết được đánh giá là ngon hơn cả nhãn lồng. Nó được đặt theo tên của ông Miền và bà Thiết – là hai người chọn tạo ra giống nhãn này. Tỷ lệ ra hoa và quả của giống nhãn này rất ổn đinh. Quả nhãn Miền Thiết to, cùi dày, rất thơm ngon, có giá trị kinh tế cao.
Nhãn Miền Thiết bán tại vườn có giá vào khoảng 30.000 – 35.000 đồng/kg.
Nhãn Hương Chi
Ngoài nhãn lồng, Hưng Yên còn có giống nhãn Hương Chi. Hai loại nhãn này được rất nhiều người ưa chuộng và chọn mua làm giống về trồng. Giống nhãn Hương Chi có cây thấp, tán xoè rộng theo hình tròn nên rất dễ chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh. Quả nhãn Hương Chi to (trung bình 13 – 14 gam 1 quả), vỏ mỏng, hạt nhỏ, cùi giòn, ăn rất thơm, mã rất đẹp.
Nhãn Hương Chi có năng suất cao nên giá bán khá ổn định, từ 25.000 đến 30.000 đồng/kg.
Nhãn đường phèn
Cây nhãn đường phèn được trồng nhiều ở Hưng Yên, có khả năng sinh trưởng khoẻ, chịu hạn tốt. Nhãn đường phèn hiện nay được nhân giống trồng nhiều ở nước ta đặc biệt là Quảng Ngãi. Lá hơi bầu, gân rõ, màu xanh, mép lá hơi quăn. Quả nhãn đường phèn nhỏ hơn quả nhãn nồng, trọng lượng trung bình 7 – 11 gam. Quả có cùi dầy và trong, trên mặt cùi nó những cục nhỏ như cục đường phèn, ăn rất ngọt và thơm, vỏ hơi thẫm. Hạt nhãn nhỏ, nhăn, màu đen ánh lên màu nâu đỏ. Khi ăn thấy mềm mà giòn, ngọt mà thanh. Nhãn đường phèn là một loại nhãn quý.
Giá tại vườn khoảng 50.000 đồng 1 kg.
