Trong mỗi thời kỳ phát triển khác nhau trẻ sẽ có những đặc điểm tâm sinh lý khác nhau. Các mẹ hãy cùng đọc và tìm hiểu để biết trong mỗi thời kỳ con mình cần gì? Và làm gì để giúp con phát triển thể chất và tinh thần tốt hơn nhé. Trẻ trải qua 6 thời kỳ phát triển như sau:
Thời kỳ dậy thì
Con gái dậy thì từ lúc 9 đến 12 tuổi và kết thúc lúc 17 đến 18 tuổi. Con trai dậy thì từ 10 đến 12 tuổi và kết thúc lúc 19 đến 20 tuổi. Ở thời kỳ này trẻ lớn nhanh, biến đổi nhiều về tâm sinh lý. Hoạt động nội tiết và sinh dục chiếm ưu thế. Chức năng sinh dục đã trưởng thành. Do có biến động nhiều về tâm sinh lý, sự phát triển về tinh thần và nội tiết chưa ổn định nên trẻ dễ thay đổi tính tình, dễ lạc quan, dễ thất vọng, do đó dễ có những hành vi thiếu suy nghĩ như tự tử, hành vi phạm tội… Trẻ dễ bị rối loạn tâm thần, rối loạn tim mạch.
Thời kỳ bú mẹ
Thời kỳ bú mẹ được tính từ tiếp theo thời kỳ sơ sinh đến khi trẻ được 12 tháng. Lúc này chức năng các bộ phận của trẻ phát triển nhanh nhưng chưa hoàn thiện. Trẻ lớn nhanh, 6 tháng đầu trọng lượng tăng gấp hai lần lúc đẻ, cuối năm đầu trọng lượng tăng gấp ba, chiều cao tăng gấp rưỡi. Nhu cầu dinh dưỡng cao, cần đảm bảo cho trẻ bú sữa mẹ, khi tròn 6 tháng thì cho trẻ ăn sam. Song song với sự phát triển về thể chất, sự phát triển tinh thần, vận động cũng phát triển nhanh. Từ lúc mới đẻ trẻ chỉ có một số phản xạ bẩm sinh đến cuối thời kỳ bú mẹ trẻ đã có thể biết nói, biết đi, hiểu được nhiều điều, tiếp xúc vui chơi với những người xung quanh mình.
Thời kỳ sơ sinh
Thời kỳ sơ sinh được tính từ khi trẻ cất tiếng khóc chào đời đến 4 tuần sau đẻ. Lúc này trẻ đã có sự thích nghi với cuộc sống bên ngoài tử cung. Trẻ bắt đầu thở bằng phổi, tiếng khóc chào đời là nhịp thở đầu tiên. Ngay sau khi đẻ, vòng tuần hoàn chính thức hoạt động, thay thế cho vòng tuần hoàn rau thai. Bộ máy tiêu hóa cũng bắt đầu làm việc, trẻ tự bú, nuốt và hấp thu sữa mẹ. Hệ thần kinh của trẻ còn non yếu, do đó mọi kích thích đều quá sức đối với trẻ nên trẻ ngủ suốt ngày. Các bộ phận khác cũng bắt đầu hoạt động và thích nghi dần. Ngoài ra, do thay đổi môi trường sống nên trẻ có một số hiện tượng sinh lý như vàng da, bong da, sụt cân sinh lý, thay đổi thân nhiệt, rụng rốn.
Thời kỳ răng sữa
Thời kỳ răng sữa được tính từ 1 đến 6 tuổi. So với thời kỳ bú mẹ thì thời kỳ răng sữa trẻ chậm lớn hơn, chức năng của các bộ phận hoàn thiện dần. Chức năng vận động phát triển nhanh. Về tinh thần cũng bắt đầu phát triển mạnh, trẻ ham học, hay tò mò, hay có nhận xét với ngoại cảnh, vì vậy môi trường xung quanh có tác động rất lớn đến sự phát triển tinh thần của trẻ. Hệ thống thần kinh trung ương phát triển mạnh nhất là lời nói, tiếp thu giáo dục tốt, trẻ bắt đầu đi học vào cuối thời kỳ này.
Thời kỳ bào thai
Thời kỳ bào thai hay còn gọi là thời kỳ phát triển trong tử cung được tính từ khi thụ thai đến khi trẻ ra đời. Sự hình thành và phát triển của thai nhi giai đoạn này liên quan chặt chẽ đến sức khỏe và dinh dưỡng bà mẹ. Trong giai đoạn này bà mẹ cần quản lý thai nghén tốt, phát hiện sớm và điều trị những bệnh mắc phải.
Thời kỳ thiếu niên
Thời kỳ thiếu niên được tính từ 7 đến 15 tuổi. Lúc này cấu tạo và chức phận các bộ phận của trẻ đã phát triển hoàn chỉnh giống người lớn. Trẻ có khả năng tiếp thu nhanh các kiến thức, biết suy nghĩ và phán đoán, phát triển trí tuệ thông minh. Khi trẻ được 10 tuổi trở lên đặc biệt vào thời kỳ tiền dậy thì đã bắt đầu phân biệt tâm sinh lý giới tính, hệ thống cơ phát triển mạnh, trẻ phát triển nhanh về mặt thể chất.
